Ανδρέας Χατζηθωμάς
(Φιλόλογος – Κριτικός – Εκδότης περ. Διόραμα)
Poco più vuoto
Μετάφραση στα ιταλικά της ποιητικής συλλογής ελάχιστα περισσότερο άδειο, έργο του Ανδρέα Γεωργαλλίδη
[Andreas Georgallides, poco più vuoto, (trad.: Irene Chari), Patti, Casa Editrice Kimerik 2020 | Κριτικό Σημείωμα | Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Διόραμα, τχ. 32 (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2020]
Κυκλοφόρησε πρόσφατα στην Ιταλία από τον εκδοτικό οίκο Kimerik το έργο Poco più vuoto μετάφραση του έργου ελάχιστα περισσότερο άδειο του Ανδρέα Γεωργαλλίδη. Η ποιητική συλλογή έχει μεταφραστεί στα ιταλικά από την έγκριτη μεταφράστρια Ειρήνη Χαρή. Στο οπισθόφυλλο παρατίθεται σύντομο σημείωμα από τη Μαρία Σγουρίδου, καθηγήτρια Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η γραφή του ποιητή παραπέμπει σε μία αισθητικά ανώτερη πραγματικότητα με ύφος λιτό και πυκνό – με καινοτομίες στη μορφή – με ιδιόρρυθμη σύνταξη και απρόσμενους συνδυασμούς λέξεων – με υπαινικτικό περιεχόμενο, κάνοντας χρήση μιας χαλαρής στίξης ή αστιξίας. Ο ποιητής στο εισαγωγικό του σημείωμα μεταξύ άλλων αναφέρει: «Αυτό το βιβλίο αποτελείται από μετρημένες λέξεις, οι οποίες δεν κατόρθωσαν να συναντηθούν σε στίχους ενός ποιήματος, στίχους που να μιλούν αληθινά για τον εαυτό τους. Συνεπώς, οι αντι-στίχοι του βιβλίου αυτού, δεν φιλοδοξούν την κατανόησή τους και δεν διεκδικούν καμιά φιλοξενία στον χώρο του νοήματος. Αφού λοιπόν ο αναγνώστης αναγνωρίσει αυτήν την ανυποχώρητη ιδιαιτερότητα, είναι δυνατό να υποψιαστεί πως μπορεί να δραπετεύσει αμετανόητα από εκείνο το άπειρο δάσος των θολών σκιών του Είναι». Εφόσον λοιπόν ο ποιητής δεν προσβλέπει σε μία νοηματοδοτημένη ποίηση, σε αρκετές περιπτώσεις οι αντι- στίχοι του (οι οποίοι είναι προτάσεις είτε ελλειπτικές είτε αποσπασματικές) δεν έχουν καμία νοηματική σχέση μεταξύ τους, ενθαρρύνοντας έτσι εικόνες ή αντιεικόνες οι οποίες διαδέχονται η μία την άλλη με τον μηχανισμό του ελεύθερου συνειρμού.
Η Μαρία Σγουρίδου αναφέρει: «Η ποιητική μαρτυρία του Α. Γεωργαλλίδη αποδεικνύεται άξια ενδιαφέροντος και προσοχής. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο ποιητικό λόγο, ο οποίος επιβεβαιώνει τη βαθιά σχέση ανάμεσα στη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία […]. Η αφαίρεση, ένα κρίσιμο στοιχείο των αντι-στίχων, αναφέρεται στην επίπονη, υπομονετική αλλά πάνω απ’ όλα ουσιαστική εργασία του δημιουργού, ο οποίος, αναζητώντας τις δυνατότητες και τα όρια του γλωσσικού εργαλείου, ορίζει επίσης τα δικά του. Το αποτέλεσμα είναι μάλλον συναρπαστικό: ένα λιτό, σχεδόν αυστηρό αλλά πυκνό ποιητικό τοπίο, γεμάτο με μεγάλο σημασιολογικό βάρος, το οποίο βρίσκεται σε ισορροπία ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, την κραυγή και τη σιωπή, το έντονο χρώμα και την απόλυτη έλλειψή του. Ένα ποιητικό τοπίο που θα μπορούσε να συνδεθεί στενά με τη σύγχρονη μεταφυσική ζωγραφική, αυτή των αφηρημένων καλλιτεχνών ή με την έρευνα του Giorgio Morandi: Ο καλλιτέχνης καθορίζει και ορίζει το νόημα, την αξία και, παράλληλα, διεξάγει μια καταλυτική διαδικασία, η οποία είναι ταυτόχρονα εποικοδομητική γιατί αποδεικνύει την επιβίωση του χώρου πέρα από τα όρια και δίνει το χώρο της συνείδησης ως μια συγκεκριμένη, υπάρχουσα πραγματικότητα».