Ίδρυμα ΑντζουλήΓιάννης Ηλιόπουλος
Τα richter στην ποίηση του Α. Γεωργαλλίδη και η Θεωρία του Χάους
[Κριτικό Σημείωμα | Ανδρέας Γεωργαλλίδης, Το πιάνο κόπασε (μουσική: Βασίλης Σωκράτους / Ανάγνωση: Πάμπος Σακκάς), Αθήνα, TGA 2011 | Προσβάσιμο στο διαδίκτυο: http://www.kypriwnerga.com/site-artist-9-gr.php (5.03.2014)]
Διαβάζοντας το διήγημα A Sound of Thunder του Ray Bradbury το οποίο εξερευνά με ένα ιδιαίτερο τρόπο τη θεωρία του χάους θυμήθηκα την τελευταία ποιητική συλλογή του Ανδρέα Γεωργαλλίδη, το πιάνο κόπασε, η οποία κυκλοφορεί σε ψηφιακή μορφή.
Ο Α. Γεωργαλλίδης μέσα από το έργο αυτό επιτυγχάνει να εισαγάγει τη Θεωρία του ποιητικού Χάους παροτρύνοντας μας να σκεφτούμε τη συμπεριφορά ορισμένων μη γραμμικών δυναμικών γλωσσικών συστημάτων κάτι ανάλογο με το ‘φαινόμενο της πεταλούδας’ το οποίο στηρίζεται στο ερώτημα εάν το χτύπημα των φτερών μιας πεταλούδας στη Βραζιλία, μπορεί να προκαλέσει έναν τυφώνα στο Τέξας. Με όρους της ποίησης αυτό θα μπορούσε να τεθεί ως εξής: μπορεί ένα ποιητικό περιβάλλον – μια ποιητική κατάσταση συστήματος να προκαλέσει μια αλυσίδα ποιητικών γεγονότων ώστε να οδηγήσουν σε μιας μεγάλης αισθητικής κλίμακας φαινόμενα; Αυτό αποτελεί ένα απόηχο του Edward Lorenz ο οποίος θα μπορούσε να συνοψιστεί ως εξής: Το ποιητικό παρόν καθορίζει το ποιητικό μέλλον, αλλά η προσέγγιση του ποιητικού παρόντος δεν προσδιορίζει κατά προσέγγιση το ποιητικό μέλλον.
Αυτή η χαοτική ποιητική συμπεριφορά στην ποίηση του Α. Γεωργαλλίδη μοιάζει με συμπεριφορά των τεκτονικών πλακών. Μια ξαφνική αισθητή ανατάραξη της επιφάνειας ενός ουράνιου σώματος ― μια ξαφνική απελευθέρωση συσσωρευμένης ενέργειας στο φλοιό της Γης όπου τα σεισμικά κύματα μπορούν να διαδοθούν στο φλοιό με ταλαντώσεις των πετρωμάτων, από το γλίστρημα ενός παγετώνα ή από μια έκρηξη. Ο ποιητής Α. Γεωργαλλίδης καταφέρνει να σπρώξει τον αναγνώστη του να δημιουργήσει ένα τεχνητό ποιητικό σεισμό. Αυτό προϋποθέτει πως ο αναγνώστης θα πρέπει να βιώσει την ταλάντωση των ποιητικών σεισμικών κυμάτων. Ένας επαναπροσδιορισμός του φωτός και του σκότους – μια επαναδιαπραγμάτευση του χρώματος και των σκιών.
Η ενασχόληση μου με τα χρώματα και η όλη μου ευαισθησία με το φως, τις σκιές και το σκοτάδι με σπρώχνουν πολλές φορές να αναπτύσσω διαλόγους κυρίως με τα έργα των De Chirico, Ernst, Klee, Man Ray, Masson, Picasso, Pierre Roy, Yves Tanguy, Marcal Dycham, Francis Picabia και Rene Magritte. Όλη τη θεωρία του χρώματος και τις τεχνικές τις οποίες έχω συναντήσει στους παραπάνω ζωγράφους τις συναντώ συχνά και στην ποίηση από την οποία εμπνέομαι για να ζωγραφίσω. Ο Α. Γεωργαλλίδης είναι ένας ποιητής ο οποίος μου αναθέρμανε πρόσφατα τη θεωρία μου για το χρώμα. Στίχοι με περισσότερες σκιές από τις φασματικές δυνατότητες τις οποίες μπορεί να δώσει ένα χρώμα – έτσι οι σκιές του ποιητικομαγνητικού φάσματος των λέξεων του ποιητή συναντούν τα χρώματα του ζωγράφου. Ένα φάσμα το οποίο εκτίνεται από τα ποιητικά ραδιοκύματα μέχρι τις ποιητικές ακτίνες γ.