Ίδρυμα ΑντζουλήΔρ Τζιοβάνης Γεωργάκης
(Τμήμα Αγγλικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Κύπρου)
Το Ελάχιστα Περισσότερο Άδειο του Ανδρέα Γεωργαλλίδη
[Ανδρέας Γεωργαλλίδης, ελάχιστα περισσότερο άδειο, (μτφρ.:Άγγελος Ευαγγέλου), Αθήνα, εκδ. Ίαμβος 2018 | Κριτικό Σημείωμα | Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Άνευ, τχ. 71 (2019)]
Συχνά προϋποθέτουμε ότι ένα ποίημα είναι γραμμένο σε στίχους, σε σειρές λέξεων που έχουν ρυθμό και μέτρο. Αυτό όμως δεν συμβαίνει στην περίπτωσή του έργου του Α. Γεωργαλλίδη με τίτλο ελάχιστα περισσότερο άδειο. Όπως αναφέρει ο Γεωργαλλίδης στην πολύ σύντομη εισαγωγή του, η ποιητική αυτή συλλογή ‘αποτελείται από μετρημένες λέξεις, οι οποίες δεν κατόρθωσαν να συναντηθούν σε στίχους ενός ποιήματος, στίχους που να μιλούν πραγματικά για τον εαυτό τους.’ Σαφέστερα, η ποιητική αυτή συλλογή αποτελείται από μετρημένες λέξεις οι οποίες δεν αποδίδουν στίχους, συνθέσεις λέξεων που προσδιορίζονται από ρυθμό και μέτρο.
Γράφει επίσης ο ποιητής στην εισαγωγή: ‘Συνεπώς, οι αντι-στίχοι του βιβλίου αυτού, δεν φιλοδοξούν την κατανόησή τους και δεν διεκδικούν καμιά φιλοξενία στον χώρο του νοήματος.’ Με άλλα λόγια, το μέτρο των μετρημένων λέξεων της ποιητικής συλλογής του Γεωργαλλίδη είναι μη μετρήσιμο, μη υπολογίσιμο, μη αποφασίσιμο, ή αναποκρίσιμο.
Το απολύτως απορητικό και αμφίβολο αυτό μέτρο των μετρημένων λέξεων διεκπεραιώνεται στο σχήμα που ο ποιητής ονομάζει ως αντι-στίχος. Το πρόθεμα ‘αντι-’ εδώ δηλώνει άρνηση, συγκεκριμένα, την άρνηση του αντι- στίχου να συμπεριφερθεί όπως ένας στίχος και να προσποιηθεί ότι μπορεί να φιλοξενηθεί στον χώρο του νοήματος. Ο αντι-στίχος, αντιθέτως, δεν προσποιείται ότι υπόκειται σε μέτρο και ρυθμό αλλά παραμένει πιστός στην αποστολή του, η οποία όπως λέει και ο ποιητής στην σελίδα 48, είναι ‘η αποστολή ενός ανεπίδοτου σημειώματος.’ Αυτό το ανεπίδοτο σημείωμα που προβάλλει ο αντι-στίχος είναι ακριβώς αυτό που σημειώνει η ίδια η ποίηση.
Άρα, όπως θα ήθελα να εισηγηθώ, η ποίηση του Γεωργαλλίδη εκφράζει την σημασία της ίδιας της ποίησης, η οποία εκφράζεται όχι με ρυθμό και μέτρο αλλά με σπασμωδική αμετρία και υπέρμετρη σιωπή. Γράφει ο ποιητής στην εισαγωγή: ‘Ξαναστέκομαι για λίγο· έξω από τη σιωπή μου, για να σιωπήσω πολύ…’ Η σιωπή που σημειώνει η ποίηση είναι σιωπή υπερβατική, έξω από τα όρια της οποιαδήποτε σημειωτέας σιωπής. Η σιωπή που σημειώνει η ποίηση είναι επίσης σιωπή επαναλαμβανόμενη, σιωπή διάχυτη σε κάθε πιθανό ποιητικό στίχο ο οποίος, ούτως ή άλλως, δια μέσο σιωπής διαμηνύει το νόημά του.
Κατεβάστε – Ελάχιστα περισσότερο άδειο [Τ. Γεωργάκης] 2019